Καλλιμαγείρου Εύη MD, MSc

Χειρούργος - ΩτοΡινοΛαρυγγολόγος

Παράλυση φωνητικών χορδών

Οι κινητικές διαταραχές του λάρυγγα διακρίνονται σε σπαστικές, που εξετάζονται στα πλαίσια της φωνιατρικής και σε παραλυτικές, που διαιρούνται σε κεντρικές και περιφερικές και εκδηλώνονται με ακινησία (καθήλωση) της μίας ή και των δύο φωνητικών χορδών.

Κεντρικές παραλύσεις:

Θεωρούνται οι βλάβες που εντοπίζονται στον πυρήνα του πνευμονογαστρικού νεύρου, στον εγκεφαλικό φλοιό και τέλος, στην εγκεφαλική μοίρα της πορείας του πνευμονογαστρικού, δηλαδή μέχρι την έξοδό του από το σφαγιτιδικό τρήμα. Μικρό μόνο ποσοστό των κινητικών παραλύσεων του λάρυγγα είναι κεντρικής αιτιολογίας και οφείλονται είτε σε συγγενείς παθήσεις είτε σε επίκτητες όπως τραύματα, όγκοι, φλεγμονές του εγκεφάλου και των μηνίγγων ή αγγειακά επεισόδια. Κατά κανόνα συνοδεύονται και από άλλες νευρολογικές διαταραχές, όπως παραλύσεις και άλλων εγκεφαλικών συζυγιών.

Η βλάβη αφορά τόσο το άνω, όσο και το κάτω λαρυγγικό νεύρο και για τη διάγνωση της απαιτείται αξονική ή και μαγνητική τομογραφία και σε μερικές περιπτώσεις αγγειογραφία.

Περιφερικές παραλύσεις:

Στη μακρά πορεία των πνευμονογαστρικών νεύρων και των κλάδων τους, ιδιαίτερα του αριστερού κάτω λαρυγγικού νεύρου το οποίο περνά κάτω από το αορτικό τόξο, υπάρχει η πιθάνοτητα προσβολής από μεγάλη ποικιλία παθήσεων.

Η παράλυση της μίας ή και των δύο φωνητικών χορδών μπορεί να εκδηλωθεί με ένα μόνο σύμπτωμα, όπως η αλλαγή της φωνής ή η δύπνοια, είτε με συνδυασμό συμπτωμάτων που προέρχονται όχι μόνον από το λάρυγγα αλλά και από άλλα όργανα. Τέτοια συμπτώματα μπορεί να είναι διαταραχές στην κατάποση, προβλήματα από τους πνεύμονες, ακόμη και ηλεκτρολυτικές διαταραχές. Η προσεκτική λήψη ιστορικού και η αναζήτηση άλλων συμπτωμάτων είναι επιτακτική.

Η μονόπλευρη παράλυση του κάτω λαρυγγικού, όταν το άνω λαρυγγικό νεύρο είναι άθικτο, οδηγεί σε παράλυση της φωνητικής χορδής και καθήλωσή της σε παράμεση ή μέση θέση. Η θέση αυτή της φωνητικής χορδής οδηγεί σε ελαφρά  αδυναμία της φωνής και διπλοφωνία. Σε πολλές περιπτώσεις αυτές οι αλλαγές της φωνής είναι τόσο ασήμαντες που η πάθηση μένει αδιάγνωστη.

Όταν στη μονόπλευρη παράλυση συμμετέχει και το άνω λαρυγγικό νεύρο, η παράλυτη φωνητική χορδή καθηλώνεται σε θέση ενδιάμεση (θέση απαγωγής). Αποτέλεσμα της θέσης αυτής είναι η σημαντική αδυναμία της φωνής και σε συνδυασμό με την αισθητική διαταραχή του λάρυγγα οδηγεί συχνά σε εισρόφηση.

Η αμφοτερόπλευρη παράλυση των κάτω λαρυγγικών οδηγεί σε καθήλωση των φωνητικών χορδών σε μέση ή παράμεση θέση με κλινική εκδήλωση την έντονη δύσπνοιακαι το βαρύ ροχαλητό (σαν σφύριγμα) κατά τον ύπνο, λόγω της στένωσης της αναπνευστικής οδού στο επίπεδο της γλωττίδας και συνήθως απαιτεί τη διενέργεια τραχειοστομίας.

Αίτια:

Στις περισσότερες περιπτώσεις μονόπλευρης παράλυσης της φωνητικής χορδής η αιτία είναι άγνωστη και χαρακτηρίζεται ως ιδιοπαθής παράλυση. Από τις γνωστές αιτίες είναι το τραύμα, συνήθως μεταλ από επέμβαση του θυρεοειδούς αδένα, οι όγκοι του ρινοφάρυγγα, του θυρεοειδούς αδένα, της κορυφής των πνευμόνων, του μεσαυλίου, του οισοφάγου, νευρολογικές παθήσεις και παθήσειε της αορτής.

Αξιοσημείωτο είναι ότι πολλές φορές ως πρώτο σύμπτωμα του καρκίνου του πνεύμονα είναι το βράγχος φωνής, εξαιτίας παράλυσης της αριστερής φωνητικής χορδής από τη διήθηση του αριστερού κάτω λαρυγγικού νεύρου.

Η συχνότερη αιτία αμφοτερόπλευρης παράλυσης των φωνητικών χορδών είναι η θυρεοειδεκτομή.

Θεραπεία:

Στη μονόπλευρη παράλυςη βαςικό είναι αντιμετώπιση της πάθησης- αιτίας και χειρουργικά με το να μετατοπίσουμε την παράλυτη φωνητική χορδή από τη θέση απαγωγής προς τη μέση γραμμή, έτσι ώστε να επέρχεται σύγκλειση της γλωττίδας κατά τη φώνηση.

Στην αμφοτερόπλευρη παράλυση των φωνητικών χορδών με καθήλωση των φωνητικών χορδών σε μέση θέση, η φωνή είναι συνήθως καλή, αλλά απαιτείται επείγουσα, πολλές φορές, αντιμετώπιση του προβλήματος της δύσπνοιας (τραχειοστομία).